تکثیر :
بذر فقط برای کارهای اصلاحی و ژنتیکی به کار برده میشود. دانهها (بذور) نیاز به استراتیفیکاسیون و اسکاریفیکاسیون برای جوانه زنی سریع دارند. انجام گرده افشانی وتلاقی در تمام طول سال امکان پذیر است. 6-10 سال از گرده افشانی آزاد تا ظهور یک رقم جدید وقت نیاز است. میزان موفقیت 1 در 30,000 تا 40,000 دانهال میباشد.
کشت بافت و نجات جنین از جمله روشهای تکثیر است.
پیوند جوانه برای تکثیر ارقام استفاده میشود. نوع پایه برای گونهها از جایی (کشوری) به جای دیگر متفاوت است. در آمریکای شمالی ازRosanoisetliana (Rosa manetti) و در اروپا و اسرائیل از Rosa chinensis و Rosa canina استفاده میشود.
جوانه جانبی از ارقام مطلوب روی پایههای عاری از ویروس قرار داده شده و پس از 3 تا 4 هفته شاخهها از 3/1 بالا و بعد از 6 هفته از بالای قسمت پیوند حذف میشوند.
امروزه از تکنیک قلمه پیوندی (Stentling) که جایگزین روشهای قدیمی پیوند شده است، استفاده میشود. معمولا از Rosa chinensis به عنوان پایه استفاده میشود. اتصال پیوند در رطوبت بالا و دمای 24 درجه سانتیگراد به مدت سه هفته اتفاق میافتد. در این حالت هم قلمه ریشهدار میشود و هم محل پیوند جوش میخورد.
گیاهان گلدانی مینیاتوری عموما از طریق قلمه تک جوانهای (single eye) تکثیر میشوند.
بهترین قلمهها از شاخههای سربرداری دوم یا سربرداری گیاهان در هنگام رشد، یا از گیاهان مادری به دست میآید. کیفیت قلمه، کیفیت گیاهان گلدانی را بعد از گذشت 10-15 هفته تعیین میکند که در آن شاخههای حاصل از سربرداری، 3 تا 5 گره دارند. در این زمان گرههای بالاتر که روی گیاه باقی می مانند، شروع به آغازش جوانه گل کرده که قابل مشاهده نیست. جوانه های جانبی بالایی که فقط دارای برگهای سه برگچهای هستند، میبایست دور ریخته شوند. جوانههای جانبی شاخه که در گرهها قرار گرفتهاند نیز باید حذف شوند.
بهترین قلمهها از گرههایی که دارای برگهای 5 برگچهای روی شاخههایی که دارای یک جوانه گل انتهایی بزرگ ولی رنگ نگرفته است به دست میآید (ریشهدهی سریع، طویل شدن ساقه سریع و یک شکلی آن). جوانههای جانبی معمولا خفتهاند ولی آماده فعالیت میباشند. به طور معمول 21 تا28 روز پس از تکثیر باید شاخهها به طور مناسبی سربرداری شوند. اگر قلمهها به اندازه کافی بالغ نباشند قلمهها پژمرده میشوند. اگر خیلی بالغ (رسیده) باشند سرعت ریشه دهی کم بوده و تکثیر به تاخیر خواهد افتاد. به طور معمول قلمههای تک جوانه باید دارای 2.5 سانتیمترطول در بالا و پایین جوانه باشند. قلمهها میتوانند در میست یا کیسه پلاستیکی در 2 تا 5 درجه سانتیگراد برای بیش از 7 روز (بسته به نوع رقم) انبار شوند. بعضی از تولید کنندگان عقیده دارند که 24 ساعت تیمار سرمایی برای بعضی از ارقام مفید است. برای انواع گلدانی مینیاتوری هورمونهای ریشهزایی مورد نیاز نیست. قلمهها را میتوان 4 تا6 هفته به طور مستقیم در گلدانهای 15 سانتیمتری در محیط ریشه دهی فرو برد. همچنین میتوانند ابتدا در سینیهای تکثیر کشت شده و سپس به گلدانهای نهایی انتقال یابند.
|